Alzheimer’a giden dört sessiz yol: Bir gün unutacağınızı bu işaretlerle yıllar öncesinden anlayabilirsiniz!
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yapılan yeni ve kapsamlı bir çalışma, Alzheimer’a giden süreçte tekrar eden dört farklı sağlık örüntüsünü ortaya koydu. Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles (UCLA) ekibi, 24 bin 473 Alzheimer hastasının sağlık kayıtlarını inceleyerek bu örüntüleri belirledi. İşte detaylar…
ALZHEIMER’A GİDEN 4 SESSİZ YOL
Ekip, Alzheimer riskini artırdığı tespit edilen dört belirgin örüntü kümesini (yörüngeyi) şöyle sıraladı:
Ruh Sağlığı Kümesi: Kaygı bozukluklarıyla başlayıp, depresyonla devam eden bir süreç. Daha sonra Alzheimer’a doğru ilerleyebiliyor.
Ensefalopati Kümesi: Beyin fonksiyonlarının kademeli olarak bozulduğu bu durumda bilişsel yetiler zamanla zayıflıyor.
Hafif Bilişsel Bozukluk Kümesi: Zihinsel becerilerde belirgin ancak henüz ciddi olmayan düşüşler bu grupta bulunuyor.
Damar Hastalığı Kümesi: Hipertansiyon, damar tıkanıklığı ve eklem rahatsızlıkları gibi fiziksel hastalıklar Alzheimer’a giden yolu açabiliyor.
ALGORİTMALAR SESSİZ TEHDİTLERİ TANIYOR
Bilim insanları, "dinamik zaman bükme" adı verilen bir algoritma kullanarak binlerce hasta verisini analiz etti. Amaç, hangi sağlık sorunlarının ne zaman ve hangi sırayla ortaya çıktığını anlamaktı.
Araştırmaya göre, bu dört yörüngeden birini izleyen bireylerde Alzheimer görülme riski belirgin şekilde daha yüksek. Bu bulgular, 8.512 kişilik bağımsız bir veri kümesi üzerinde test edildiğinde de doğrulandı.
Yaşlanmanın kırılma noktası açıklandı: Bu yaştan sonra damarlarınız hızla yaşlanmaya başlıyor!
NEDEN-SONUÇ DEĞİL, RİSK UYARISI
Bu kümelenmeler doğrudan Alzheimer’a sebep olmasa da, riskli örüntüleri tanımlamak, hastalığın önlenmesi veya geciktirilmesi açısından büyük bir potansiyel taşıyor.
BİLİM YOL HARİTASINI GENİŞLETMEK İSTİYOR
Araştırma ekibi, bu dört kümeyi diğer demans türleri üzerinde de test etmeyi ve daha geniş popülasyonlarda doğrulamayı planlıyor. Amaç, Alzheimer’a giden yolları daha erken fark edebilmek ve bu sinsi hastalığı mümkün olduğunca erken durdurabilmek.
