Marmara Bölgesi’nde 23 Nisan tarihinde yaşanan 6,2 büyüklüğündeki depremin, 1766 yılından bu yana biriken sismik enerjinin yüzde 12’sini boşalttığı yönündeki değerlendirmeler tartışma yarattı. Bu yorumlara sosyal medya üzerinden tepki gösteren Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş, yapılan hesaplamaların yanıltıcı olduğunu ve bilimsel temellerden uzaklaştığını savundu.
"BİRİKEN ENERJİ NE KADAR?"
Prof. Bektaş, “Marmara'daki yanlış hesap” başlıklı paylaşımında, depremle ilgili enerji analizlerinin pek çok bilinmeyeni barındırdığını dile getirdi. Bektaş açıklamasında, "23 Nisan'da meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremle 1766’dan beri biriken enerjinin yalnızca yüzde 12’sinin boşaldığı ileri sürülüyor. Ancak burada önemli olan boşalan değil, biriken enerjinin ne kadar doğru hesaplandığıdır" ifadelerini kullandı.
"DOĞRULTU, DERİNLİK, DİRENÇ"
Bektaş, fay hatlarının doğrultuları, derinlikleri, kilitlenme derinlikleri ve sürtünme dirençlerinin hâlâ tam olarak bilinmediğini, dolayısıyla yapılan tahminlerin ciddi belirsizlikler içerdiğini vurguladı. Ayrıca, Marmara’daki bazı fayların sürtünme direncinin düşük olduğunu ve yüzeyde kayma (creep) hareketi yaptığını belirten Bektaş, bu durumun biriken enerji miktarını düşürdüğünü söyledi.
SAN ANDREAS FAYI ÖRNEĞİ
San Andreas Fayı üzerinde yapılan UCERF3 modellemesinden örnek veren Bektaş, “Amerika’da creep yapan fayların deprem bütçesi bu modellerle yeniden hesaplanmış ve beklentiler düşürülmüştür. Marmara’daki hesaplamalarda ise benzer bir güncelleme yapılmamıştır” dedi. Bektaş, bu tür hesaplamaların kamuoyunu yanlış yönlendirebileceğini belirterek, daha detaylı ve güncel verilerle değerlendirme yapılması gerektiğini ifade etti.