İran-İsrail gerilimi, küresel saflaşmaya yol açmış durumda. Ortadoğu’da yıllardan beri süren İran-İsrail gerginliği, son zamanlarda karşılıklı saldırılarla tehlikeli boyuta evrildi. Resmi bir savaş ilan edilmedi ancak taraflar askeri operasyonlarına devam ediyor. İki ülke için uluslararası kamuoyunda destekler ve karşıtlıklar da netleşmeye başladı. İşte İran-İsrail hattındaki çatışmaların arkasında duran ülkeler…
İran-İsrail geriliminde dünya ikiye bölündü! Hangi ülkeler İran’ı hangi ülkeler İsrail’i destekliyor?
Ortadoğu’da İran-İsrail gerilimi sürüyor. Saldırılar yedinci gününe girerken, uluslararası saflar da netleşmeye başladı. Peki, Hangi ülkeler İran’ı hangi ülkeler İsrail’i destekliyor?
İRAN CEPHESİNİ DESTEKLEYENLER
İsrail’i bölgede en büyük tehdit olarak gören İran, özellikle Filistin meselesi üzerinden sert açıklamalar yapıyor. Tahran, askeri ve ideolojik olarak yakın olduğu gruplarla beraber hareket ediyor. Bu grupların başında Lübnan’daki Hizbullah ve Yemen’deki Husiler geliyor. İki grup da İsrail’e karşı açık tehditlerde bulunuyor ve İran’dan doğrudan maddi, askeri ve lojistik destek alıyor.
İran’a destek veren ülkeler arasında en dikkat çekeni ise Rusya. Devlet Başkanı Vladimir Putin, taraflara itidal çağrısı yaptı ve İran’ın nükleer enerji hakkını vurguladı. Putin, "İran’ın barışçıl çıkarları sağlanabilir, İsrail’in güvenlik endişeleri giderilebilir" diyerek iki tarafa da mesaj verdi.
İran’a destek açıklaması Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’dan da geldi. Kim, “Talep gelirse İran’a yardım göndeririz” dedi. Batılı ülkeleri ise “küresel emperyalizmin paralı askerleri” sözleriyle eleştirdi.
Irak’taki Şii milis gruplar da İran'ın etkisi altında İsrail karşıtı cephede yer alıyor.
İSRAİL CEPHESİNİ DESTEKLEYENLER
İsrail, müttefiki ABD başta olmak üzere, Batı blokundan tam destek alıyor. Washington yönetimi, İsrail’in güvenliğini kırmızı çizgi olarak belirtiyor. İsrail’e askerin yardımlarını ise devam ettiriyor. Eski Başkan Donald Trump, İran’ı doğrudan hedef alarak, nükleer tesislerin vurulabileceğini söyledi.
Avrupa'da Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa, İsrail’e diplomatik destek veren ülkeler arasında. BAE, Bahreyn ve Suudi Arabistan gibi Körfez ülkeleri ise İran’a mesafeli duruş sergileyerek İsrail’in tarafında konumlanıyor.
TÜRKİYE’NİN DURUŞU NE?
Türkiye, İran-İsrail gerilimine karşı itidal çağrısı yapıyor. İsrail’in Filistin’e saldırılarına sert tepki gösteriyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son grup toplantısında “Netanyahu, Hitler’i geçti” ifadelerini kullanarak İsrail’i kınadı ve İran’ın meşru müdafaa hakkına sahip olduğunu belirtti.
Türkiye’nin diplomatik pozisyonu ise bölgesel barışın tesisi yönünde ve olası risklere karşı her senaryoya hazırlıklı olunduğu da açıklandı.
DENGEDE DURMAYA ÇALIŞAN GÜÇ: ÇİN
Çin, bir yandan İran ile stratejik ortaklık yürütüyor, bir yandan da İsrail ile ticari ilişkilerini devam ettiriyor. Pekin yönetimi, çatışmanın bölgesel istikrarı bozacağını belirterek her iki tarafa da doğrudan destek vermeden temkinli bir diplomatik dil kullanıyor.